We maken ons zorgen over onszelf en elkaar. Zijn we mentaal wel sterk genoeg om deze Corona crisis aan te kunnen?
Wat is eigenlijk ‘een mentaliteit’?
Het is in mijn ogen een gevoelscontext, een projectie waar je jezelf in plaatst, met als uitkomst een gevoel van kracht, macht, of juist zwakte en onmacht.
Het heeft met ‘ergens in geloven’ te maken. Geloof over wat je zelf bent en kan (of niet) in combinatie met het beeld wat je hebt over de omgeving om je heen met mogelijkheden en kansen, met bedreigingen en tekorten.
Dat totaalplaatje is als een balans. Met welk gevoel beweeg je hierop mee? Slaat de balans door? Wat doe je dan? Kukel je om? Of beweeg je terug naar het kantelpunt waar de bewegingen minder heftig zijn?
In een crisis zijn er een hoop vaste dingen die ineens niet meer werken. Organisaties zijn min of meer vast, patronen zijn vastgeroest, routes blokkeren, gewoonten sluiten niet meer aan bij de werkelijkheid die ander gedrag van ons vraagt.
Dan gaat het mis, òf we passen ons aan. Welke mentaliteit is dan helpend en welke niet? Reageren we in overlevingsmentaliteit van vluchten, vechten, bevriezen? Hoe spreken we ons aanpassingsvermogen aan? Hoe tonen we weerstand en veerkracht? Hoe kunnen we incasseren zonder om te vallen?
Hoe kunnen we ‘meebewegen’?
In hoeverre zijn we in staat om het onverwachtse nieuwe ook echt te verwelkomen? Om na de koerswijziging datgene los te laten dat niet meer functioneel is? ‘Farewell’ noem ik dat, ‘vaarwel’ zeggen met bewust dit Engelse woord met een ‘f’, als mooie tegenhanger voor die andere drie: fight, flight en freeze. Reacties die zijn gebaseerd op een eerste impuls: die van overleven.
Naast al die vaste gedragspatronen op individueel en collectief niveau is een mentaliteit dus iets dat niet vast is! Die is zo vloeibaar als wat. Dat is dus ook winst. Dat is wat mij betreft de essentie van dit artikel. Want die vloeibaarheid en sterke beïnvloeding waar ieders mentaliteit aan onderhevig is, is een nadeel én een voordeel, dat wil ik met deze tekst meegeven.
(Sterker nog: ik hoop dat na het lezen van deze woorden, je mentaliteit erdoor is versterkt. )
Er is met deze Coronacrisis dus plotseling een ander wind gaan waaien en het stormt. Wie in deze metafoor zichzelf als bootje ziet en het touw laat vieren, die laat in de paniek het zeil even wapperen in de krachtige harde wind, en daar is niks mis mee.
Wie niet anticipeert en vast blijft houden aan de oude koers? Die slaat als zeilbootje snel om.
Kortom: welke mentaliteit gaat je helpen? Geloven dat je bootje in de storm omslaat, of geloven dat alleen het weer is omgeslagen? Kijk naar beiden. En mocht je zelf zijn omgeslagen? Geen nood. Klim weer op, heis je zeil, kijk hoe de wind staat en ga weer verder op je reis.
Wie nu deze andere wind bewust ervaart en het welkom heet, zal na het klapperen van het losse zeil, voorzichtig de lijnen weer kunnen aantrekken om vervolgens een koers te kiezen die juist krachtiger is dan ervoor. De mooiste: een koers dat het ons voor de wind gaat.
Schuin met de wind mee varen, dan ga je zonder veel moeite het hardst. En wie dat kent van windsurfen of zeilen? Die weet dat dit puur genieten is.