‘We are wired for compassion’. Zo zegt Gabor Mathé dit tegen zijn publiek tijdens een congres.
Hij noemt vier vormen van vervreemding. Zo legt hij telkens verbanden tussen samenlevingsstructuren op macroniveau en gezinsstructuren op microniveau.
De eerste keer dat ik dit hem zag doen, was in het filmpje ‘the myth of normal’. Ik zag het jaren geleden op youtube en ik werd er zo boos van. Wat hij daar zegt in 4 minuten? Daar had ik een heel leven over gedaan om achter te komen! Absurd…en hij legt het even zo simpel uit?
Dit filmpje over alienation is eigenlijk weer hetzelfde liedje.
Ik heb veel tekst nodig als men mij vraagt wat de oplossing is voor verward gedrag. Dan antwoord ik:
“Positioneer overal twee samenwerkende en elkaar aanvullende docenten voor elke lesgroep, zodat kinderen en jongvolwassenen weer kunnen leren hoe twee volwassenen een veilig groepsklimaat neer kunnen zetten. En die kinderen zullen dan tot hetzelfde in staat zijn als ze zelf volwassen zijn.”
Kortom: veiligheid meegeven zorgt op de lange termijn voor minder verwarde mensen.
En ik spreek geen losse flodders. Als coach binnen een opleiding voor ervaringsdeskundigheid stond ik op deze manier voor de klas met mijn collega coach. Zodat we als groep ruimte maakten voor de schade en de trauma’s die iedere student had opgelopen. Om daar letterlijk en figuurlijk ‘werk van te maken’.
Een student gaf een keer terug: “Zoals jullie voor de klas staan, dat is zo mooi, het lijkt wel of jullie dansen samen. Je kan gewoon zien hoe trots jullie zijn op elkaar.”
Terwijl ik dit schrijf zit mijn hoofd vol. Ik ben fijngevoelig en heb mezelf gaandeweg mijn leven afgesteld op andermans drama. Spanning voel ik feilloos aan. Dat is soms een zegen én het is soms een hel.
De winst is: ik kan het uiten, uitleggen én verbeelden. Net als Gabor Mathé. En mensen die nieuwsgierig zijn naar mijn verhaal geven me erkenning en daarmee veranderen we de samenleving van binnenuit.
Terwijl ik dit doe verander ik zelf ook van binnenuit. Lang was andermans drama een bliksemafleider voor hetgeen ik zelf nog niet kon aankijken en wat van mij was.
De winst is ook:
Angst verspreid zich als een donkere olievlek in onze hard werkende maatschappij. Net zo goed gebeurt er ondertussen iets anders: vertrouwen verspreidt zich als een wirwar van licht in een steeds sterker zichzelf verbindende samenleving.
Er ontstaat een andere bewustwording. De samenleving is van ons, het is onze samenleving. We pakken terug wat niet te koop is. Vrijheid, liefde, verbondenheid, saamhorigheid. Want dat is gezondheid.
Een individu is gezond en veilig binnen een gezonde en veilige kudde. Mensen zijn nog steeds sociale dierlijke wezens die onderdeel zijn van de natuur.
Een plantje op een chemisch bespoten akker is geen onkruid. Het is het eerste pionierende plantje dat de natuur weer teruggeeft aan een onnatuurlijk gemaakt stukje aarde. En dat plantje redt het wél op die grond. Dat plantje zorgt ervoor dat andere plantjes er naderhand ook weer kunnen groeien. Dat de boer hier anders tegen aankijkt? Ja tuurlijk, want de boer heeft geld in zijn ogen.
We zijn met zijn allen ziek geworden. Een mondkapje gaat dat niet oplossen. En geld ook niet. Wij zijn zelf de oplossing. Want wij zijn zelf het probleem.
We zijn problemen die het waard zijn geleefd te worden en we zijn het waard om te leven, te bewegen en vrij te ademen in de natuur. En daarmee zijn we zelf en samen met elkaar de oplossing.
Aan zulke gedachten houd ik me vast. Ook al is dit op dit moment letterlijk bijna te pijnlijk om vol te houden.