Wie de tijd vooruit is

Kunst die zijn tijd vooruit is? Dat weet je pas achteraf. En dan ben je te laat.. of je hebt geluk, als we Theo Maassen volgen: “Achteraf ja, dat is mooi wonen.”

Deze prachtige streetart is te zien vanaf de John Frostbrug. Het passende liedje erbij? Time after time, van Cindy Lauper tijdens de live registratie van the World Liberty Concert, precies op die plek: de brug-te-ver John Frostbrug.

Het is in mijn beleving een intense plek. Toen ik in 2011 psychotisch naar huis liep na een paar uur in de cel en een simpele vragenlijst van een crisispsychiater ervoor had gezorgd dat ik niet werd opgenomen in de GGZ en het hardhandige politie optreden voor niets was geweest, voelde ik het verlies van beide kanten, dode Duitsers én dode geallieerden.

Ik werd ook geraakt door de realiteit: mensen in auto’s stapvoets na elkaar elkaars koplampen volgend.. zo loopt de hele mensheid als een rij mieren achter elkaar aan. Doelloos?

Mijn psychose is gerelateerd aan de liefde voor mijn vader en zijn last van de oorlog. De B52 bommenwerpers die in 1995 overvlogen en ik in mijn studenthuis kon horen terwijl we samen naar het concert keken op televisie? Het waren dezelfde soort vliegtuigen die over het huis vlogen van mijn opa en oma in Rotterdam Charlois. Het huis waar mijn vader toen hij vier was mijn opa voor dood verklaarde. God weet waarom.

Mijn ziekte waren acties om dit trauma te helen voor mezelf en deze last niet mee te dragen in mijn eigen rol van vader. Ik moest zelfs mijn vader in liefde loslaten, wilde ik mezelf deze kans op herstel gunnen.

In het foto album van mijn opa zit ergens een klein fotootje van zo’n B52 bommenwerper die over hun huis vliegt. Precies die silhouet komt terug in het liedje.. Je ziet Cindy omhoog kijken. (5. min 19) Het publiek juicht. Kippenvel en tranen, elke keer als ik dit terugzie; de muziek hoor; de tekst weer tot me doordringt. Het resoneert tot in het diepste van mijn ziel.

If you're lost you can look and you will find me
Time after time
If you fall, I will catch you, I'll be waiting
Time after time
If you're lost, you can look and you will find me
Time after time
If you fall, I will catch you, I will be waiting
Time after time

Het andere liedje is True Colors. Wat zijn ware kleuren nodig in de huidige tijd waar politici zwart wit omgaan met Corona. Hoezo zo weinig nuance en blindstaren op één oplossing: een vaccin? Wie de achterkant van Farmacie kent weet hoe gevaarlijk wedden op dit paard is.

Had Hitler gestopt kunnen worden in 1938? Zijn plannen waren toen klaar, zijn backup sterk en stevig. Wat hij nodig had? Een volk dat volgde. Hoe is dat tegenwoordig? Geven we ons weer in drie dagen over, zodra verborgen macht zichtbaar de macht pakt?

Wie toekomstbestendig wil zijn kent de eigen geschiedenis. Wie gewenste toekomst naar zich toe wil halen heeft angst achter zich te laten en met moed elke nieuwe dag aan te gaan.

Mijn weg van verwarring was lang en mijn creatieve hoofd puilt uit van de associaties. En dat heeft ook voordelen: dat ik dingen zie die in de lucht hangen voordat ze zijn geland, letterlijk en figuurlijk. En ik heb het voordeel dat ik weet: hoe je kijkt is bepalend voor de uitkomst. Geschiedenis die is geweest kan je niet veranderen, wel hoe je er zelf op terugblikt. Hoe je terugblikt op iets, bepaald welke positie je inneemt in het grote geheel. En die is vervolgens allesbepalend voor welke variant van de toekomst door ieders heden heen zal stromen in de complexe gelaagdheid van de tijd.

Als ik terugblik op deze streetart uit 2018? Laat mij in de waan en laat me geloven dat op deze afbeelding links rond rood Corona is uitgebeeld, het hele veld vlakken eromheen is het huidige systeem van een gedicteerde beheersende controlerende samenleving die (de angst) voor corona centraal stelt. En de kleurrijke liefdevolle duif? Dat zijn wij, alle burgers van Nederland met liefde voor elkaar en hun vrijheid. Een collectief dat wakker uit de ogen kijkt. Ik zie je! We zien elkaar! En we zien iets aankomen.

“Het minste wat we kunnen doen is niet wegkijken”, zei Willem Alexander op 4 mei op de Dam. “De oorlog zit in ons allemaal, we geven het generaties door.”

Kijk naar dit schilderij en geniet van het perspectief wat ik je voorschotel. Liefde zit in ons allemaal, het minste wat we kunnen doen is als een vredesduif zijn, genieten van vliegen in vrijheid, landen op veilige grond. En deze grond bewaken en beschermen.

Kijk door mijn ogen. Je kunt ze vertrouwen. En ik geef toe dat dit artikel ook manipulerend is, want ik hoop dat het ten positieve invloed heeft hoe we de huidige werkelijkheid kunnen zien.

Een wereld die veel dieper is en verder rijkt dan angst, pijn, verwarring en lijden. Een wereld die verbindt, soms op wonderlijke wijze. Want deze streetart schilder was zijn tijd vooruit… en precies òp tijd. Want soms moet één iemand iets voor zijn, anders zijn we allemaal te laat.

Patronen herhalen zich tot we er iets van hebben geleerd, time after time, elke keer krijgen we een nieuwe kans. En daarmee zijn ‘tijd’ en ‘toekomst‘ onze vrienden met ruimte en met geduld. Elke keer weer. Hoe kleur jij dat gegeven in? Ook met True colors? En hoe maak je die schets waar? Én toekomstbestendig?

Harelijke groet van iemand die vaak en diep is gevallen, en heeft geleerd om te landen, in staat is om anderen op te vangen en ook niet onbelangrijk: ‘ze niet meer ziet vliegen’.